Ciężko wyobrazić sobie winiarstwo bez beczek. Już w dawnych czasach, doceniano je za szczelność, odpornośc na trudne wraunki transportu oraz za to, że można je było łatwo przetaczać z miejsca na miejsce bez użycia dodatkowych maszyn. Odkąd odkryto i doceniono ich doskonały wpływ na smak i jakość wina, nie sposób się bez nich obejść w procesie produkcji tego szlachetnego trunku.
Początki powstawania beczek
Początkowo, w czasach starożytnych, do transportu, przechowywania i przede wszystkim do wyrobu wina służyły gliniane garnki i inne ceramiczne naczynia i zbiorniki. Dopiero w pierwszym wieku naszej ery opracowano całkowicie zamknięte, drewniane beczki. Były one wykorzystywane, poza składowaniem alkoholu, do przechowywania mleka, oliwy, zboża, soli, masłą, ryb czy miodu.
Beczki dębowe były podstawowym “pojemnikiem” niezbędnym w hurtowym transporcie żywności aż do początków XX wieku, kiedy to zostały wyparte przez opakowania wykonane z metalu oraz z plastiku. Obecnie używa się ich niemal wyłącznie w produkcji win i alkoholi szlachetnych.
Skąd popularność tego naczyń?
Beczki dębowe charakteryzują się doskonałą trwałością, odpornością na uszkodzenia podczas transportu. Ich owalny kształt umożliwia łatwe przemieszczanie a konstrukcja szczelność i ochronę zawartości przed zepsuciem. Początkowo do budowy beczek i utrzymania ich kształtu stosowało się paski skórzane, które w późniejszych latach zostały zastąpione przez metalowe obręcze.
Obejrzyj nasze filmy:
Bardzo szybko odkryto także kolejne korzyści. Wiele towarów, jak np. wino, czerpią sporo korzyści z tego, iż są przechowywane w drewnianym naczyniu. To jedna z zalet, dla których nadal mamy do czynienia z przemysłem bednarskim, który ma się bardzo dobrze.
Wino a odpowiednie naczynie do przechowywania
Przeważnie w beczkach dębowych przechowuje się wina czerwone. Dzięki temu można liczyć na ich kontrolowane utlenianie. Proces ten znacząco wpływa na zmniejszenie cierpkości, a jednocześnie zwiększa stabilność i poprawia kolor wina. Owocowe aromaty ewoluują w bardziej złożone.
Warto także wiedzieć, że wewnątrz dębu znajduje się kilka klas skomplikowanych chemikaliów. Każdy może dodać unikatowego smaku oraz tekstury białym czy czerwonym winom. Najbardziej znane są smaki waniliowe, nuty tytoniu lub herbaty, słodkie czy prażone aromaty. Garbniki, które mieszają się z nutą owoców wykorzystywanych do produkcji wina, zapewniają ogólną złożoność strukturalną.
Rozmaite właściwości i tekstury
Ciekawy jest fakt, że chemia wybranej dębowej beczki może nadawać rozmaite właściwości tekstury oraz smaku. Wiele będzie zależne od jej metody wytwarzania oraz od tego, jaki rodzaj dębu został użyty. Dąb amerykański ma zupełnie inne cechy niż dąb francuski. Co więcej, klepki suszone powietrzem będą się różnić od tych, które suszy się za pomocą ciepła pieca.
Co więcej, nawet sama metoda gięcia listew może zapewnić inne zmienne w procesie produkcyjnym. Najprościej mówiąc, jedna beczka dębowa może całkowicie różnić się od drugiej beczki dębowej. Zapewne ile winiarzy na świecie, tyle opinii na temat najlepszych beczek. Z pewnością jednak wszyscy zgodzą się co do tego, iż produkcja wysokiej jakości beczek jest skomplikowanym rzemiosłem.
Staropolska sztuka bednarska
Staropolska sztuka bednarska ma się w Polsce bardzo dobrze. Beczki mogą być wykonane z dębu szypułkowego lub bezszypułkowego. Są one podstawowym asortymentem dla wszystkich winiarzy. Najlepiej, gdyby dębowe beczki były wykonywane ręcznie – zgodnie z tradycyjną bednarską sztuką. Oznacza to, że są później wypalane wewnątrz ogniem, a do ich produkcji wykorzystuje się jedynie sezonowane drewno dębowe.
Drewno dębowe, które wykorzystuje się do wykonywania beczek musi być twarde i suche, sezonowane na wolnym powietrzu. Proces wypalania wewnątrz beczki pozwala na to, aby można było w niej odpowiednio przechowywać oraz sezonować alkohole. To sprawdzona technologia, z której korzystają bednarze od setek lat. Ważne, aby do produkcji beczek nie stosowano żadnych środków chemicznych, ponieważ mogą one negatywnie wpływać na jakość przechowywanych w nich produktów.
Jak wybrać idealną beczkę
Zanim zdecydujemy się na konkretne beczki, dobrze jest dowiedzieć się, skąd pochodzi dąb wykorzystywany do ich produkcji. Wszystkie wyroby powinny być uszczelniane bez użycia klejów. Z pewnością ozdobna dębowa beczka będzie idealnym prezentem dla miłośników domowych wyrobów czy szlachetnych trunków.
Decydując się na przechowywanie alkoholu w beczkach, musimy pamiętać o tym, że drewno dębowe jest reaktywnym materiałem. Oznacza to, że w wyniku kontaktu drewna z substancjami, które są przechowywane w beczce, zachodzą reakcje chemiczne. Beczki dębowe oddziałują z przechowywanymi substancjami, co wpływa na zmianę ich smaku, zapachu i składu chemicznego.
Drewno dębowe oddziałuje z winem, przez co powoduje powstawanie złożonej, bogatej tekstury, a także ciekawego smaku tego trunku. Dąb jest gatunkiem drewna, które ma niezwykle korzystny wpływ na przechowywanie alkoholu. Przede wszystkim, pierwszą zmianą, którą możemy zaobserwować, jest kontrolowana ilość utleniania podczas przechowywania wina. Stopniowy proces utleniania wpływa na zmniejszenie cierpkości, rozwój bukietu owocowego napoju, poprawia kolor i stabilność.
Wybór beczek dębowych do przechowywania bez wątpienia jest bardzo dobrym pomysłem. Trzeba jednak kupować je u sprawdzonych producentów, aby mieć gwarancję wysokiej jakości. Tylko wtedy będziemy cieszyć się niebanalnym smakiem trunków.
